Yenilikçi bir alan olan kripto varlıklar son yıllarda birçok başarı elde etse de bu piyasada da kötüler olduğu özellikle son birkaç yılda ortaya çıktı. Borsa CEO’larından, kripto para proje kurucularına kadar bazı isimler son yıllarda karanlık bir üne sahip oldular ve tutuklandılar.
Kripto para dünyasında yaşanan skandallar ve tutuklamalar, hem yatırımcıları hem de bu sektörün itibarını derinden etkiledi. İşte, kripto paraların adını lekeleyen bazı önemli isimler ve kripto piyasasına yaşattıkları skandallar.
Sam Bankman-Fried’ın imparatorluğu günler içinde yıkıldı.
Kripto dünyası, FTX’in sadece birkaç gün içinde iflas ettiğini açıklamasıyla yıkıldı. FTX’in sorunları, içsel ve dışsal zorluklar dizisinin bir sonucu olarak ortaya çıktı ve borsanın kapanışıyla doruğa ulaştı.
Bunun temel nedenlerinin başında, borsanın kullanıcı varlıklarını kendi yatırım firması olan Alameda Research’e göndermesiydi. Sonuç olarak, FTX’e olan güven hızla sarsıldı ve kullanıcılara olan yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlandı, bu da büyük miktarda kullanıcı fonunun kaybına yol açtı.
FTX’in iflasının ardından, borsanın kurucu ortağı ve CEO’su Sam Bankman-Fried; dolandırıcılık, yasa dışı piyasa manipülasyonu ve kullanıcı fonlarının kötü yönetimi suçlamaları ile karşı karşıya kaldı.
SBF’nin gözaltına alınması, bu yenilikçi endüstride daha sıkı düzenlemeler ve denetim ihtiyacını vurgulayan dönüm noktası bir an oldu.
Terra’nın sessiz lideri Do Kwon aylarca kaçtı.
9 Mayıs 2022’de, Do Kwon’un kurucusu olduğu UST adlı stablecoin sorunlar yaşamaya başladı. Stablecoin olarak 1 ABD dolarına eşit olması gereken bu varlığın fiyatı gerilemeye başladı. Bir sonraki hafta boyunca UST’nin fiyatı 10 sente kadar düştü.
Terraform Labs’in bir diğer kripto parası olan Luna ise aynı zaman çerçevesinde tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 119.51 dolardan neredeyse sıfıra düştü. Bu çöküş, bir haftada neredeyse 45 milyar dolarlık piyasa değerinin silinmesine yol açtı.
Güney Kore, 2022 Eylül ayında Do Kwon ve beş iş arkadaşı hakkında tutuklama kararı çıkardı, ancak Do Kwon, ailesiyle çoktan Singapur’a kaçtı. Bunun üzerine Interpol, Kore makamlarının talebi üzerine Kwon’un tutuklanmasına yönelik kırmızı bülten yayımladı.
23 Mart 2023 tarihinde Do Kwon, sahte Kosta Rika belgeleriyle Dubai’ye seyahat etmeye çalışırken Karadağ’daki Podgorica Havalimanı’nda tutuklandı.
Celsius Network CEO’su yüksek faiz oranları sunmayı devam ettiremedi.
Celsius Network, yüksek faiz oranları vadeden bir kripto bankası olarak öne çıkıyordu, ancak geçen yıl çöktü.
Celsius Network’in kurucusu ve eski CEO’su Alex Mashinsky, Temmuz 2023’te müşterileri yanıltmak ve şirketinin iş modeli hakkında yalan söylediği iddialarıyla tutuklandı.
Federal savcılar, Mashinsky’nin müşterileri Celsius’un güvenli bir yer olduğuna inandırdığını, ancak aslında risklerle dolu olduğunu iddia etti. Ayrıca ABD’li para piyasaları düzenleyicileri SEC ve CFTC tarafından dava edildi.
Faruk Fatih Özer binlerce yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Thodex kripto para borsasının CEO’su Faruk Fatih Özer, 2021 yılında yaşanan olaylar sonucu Türkiye’nin en büyük kripto para skandallarından birinin merkezinde yer aldı. Borsa, milyarlarca dolarlık kripto parayla birlikte ansızın kapandı.
Faruk Fatih Özer gizemli bir şekilde ortadan kayboldu. Ancak kaçışı kısa sürdü. Interpol’ün kırmızı bülten çıkarmasından sonra 30 Ağustos 2022’de Arnavutluk’un Vlora kentinde yakalandı ve Türkiye’ye iade edildi.
Faruk Fatih Özer, 11.196 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası ve 135 milyon Türk lirası (yaklaşık 5 milyon dolar) adli para cezası aldı.
Anonimlik arayışında Tornado Cash kurucularından biri tutuklandı.
Tornado Cash, anonimlik odaklı bir kripto para hizmeti olarak hizmet vermeye başladı, ancak bu, ABD’li düzenleyicilerin dikkatini çekti. Tornado Cash geliştiricileri Roman Storm ve Roman Semenov, kara para aklama ve yasal yaptırımların ihlali suçlamalarıyla cezalandırdı. ABD Adalet Bakanlığı, Roman Storm’u 23 Ağustos 2023’te tutukladı.
ABD Adalet Bakanlığı, Roman Storm ve Roman Semenov’un, iddiaya göre 1 milyar doların üzerinde kara para aklama işlemi yapan Tornado Cash adlı kripto para karıştırıcı hizmetini oluşturmuş, işletmiş ve tanıtmış ve platformları aracılığıyla yüz milyonlarca doları Kuzey Koreli siber suç örgütü Lazarus Group için akladığını iddia ediyor.
Roman Storm’un tutuklanması özellikle ABD’de kripto varlıklar açısından yasal yaptırımların ne kadar gerekli olduğunu vurguluyor.
Kripto para piyasasında yukarıdaki 5 öne çıkan karanlık üne sahip yöneticiler dışında başka tutuklanan isimler de var. Ancak bu CEO’lar ve yöneticilerin tutuklanma haberleri kripto para piyasasını bu listedekiler kadar derinden etkilemedi.
Kripto paralar hala dünya genelinde büyük bir ilgi odağı ve finansal sektörü kökten değiştirme potansiyeline sahip. Ancak bu yenilikçi alanın başarısının yanı sıra yukarıdakiler gibi bazı isimler de karanlık üne sahipler.
Bu noktada, yeni bir kötü figür çıkmadan önce, herkesin hangi kripto parayı aldığına ve hangi borsa hizmetini kullandığına dikkat etmesi gerektiğinin gerçeği öne çıkıyor. Bu da yıllarda kripto varlık piyasasında bulunan bir sözü tekrardan gündeme getiriyor: “Not your keys, not your crypto.” Bunun anlamı ise “Sizin hesabınız değil, sizin kripto paralarınız değil.” şeklinde.
